W ostatnich tygodniach dosyć głośno zrobiło się wokoło tematu zanieczyszczonego powietrza (smogu) w większości miast w Polsce i na świecie. Media co chwilę alarmują o przekroczonych normach, wysokim stężeniu smogu w powietrzu czy niebezpieczeństwie wynikającym z wdychania zanieczyszczonego powietrza, porównywalnym do nałogowego palenia papierosów. Ale o co tak naprawdę chodzi z tym smogiem? Czym on jest? Skąd się bierze? Na te pytania udzielamy prostych odpowiedzi poniżej.
Smog to efekt połączenia wytworzonych przez człowieka zanieczyszczeń powietrza, mgły i braku wiatru. O tym, że jest szkodliwy dla zdrowia wie już chyba każdy. Szczególny problem występuje w sezonie grzewczym, kiedy z pieców na paliwa stałe wydobywają się pyły, rakotwórczy benzo[a]piren oraz inne szkodliwe substancje. Często użytkownicy tych pieców palą węglem najniższej jakości (np. miałem).
Benz(a)piren to rakotwórczy i mutagenny związek chemiczny będący przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Głównym źródłem tej substancji jest spalanie paliw stałych w niskiej temperaturze - a więc węgla i drewna w domowych instalacjach grzewczych.
Nierzadko bezkarnie spalane są również śmieci, choć jest to nielegalne – niestety władze samorządowe od wielu lat nie potrafią zaradzić temu problemowi. Palenie śmieci jest źródłem wielu toksycznych związków powodujących poważne konsekwencje zdrowotne – raka, zawały serca itd. Kolejną przyczyną fatalnej jakości powietrza jest ruch samochodowy. Jest on źródłem przekroczeń dwutlenku azotu, ale również przyczynia się do powstania zanieczyszczeń pyłowych. Niestety, w dni największego zanieczyszczenia powietrza, smog nie tylko czuć, ale też widać.
Krakowski Alarm Smogowy wspólnie z krakowskim startupem Omni Calculator zbudował narzędzie, które pokazuje stężenie benzo(a)pirenu przeliczone na ilość papierosów z tą rakotwórczą substancją. Kalkulator pozwala również porównać roczne stężenia rakotwórczego benzo[a]pirenu w kilku największych polskim miastach ze stężeniami w innych dużych miastach europejskich.
Link do niego znajduje się TUTAJ.
Nawet nie będąc aktywnym palaczem możesz codziennie "wypalać" nawet kilka papierosów!
To wina wchodzących w skład smogu szkodliwych substancji, które mogą wywoływać napady astmy, choroby dróg oddechowych, choroby krążenia, zwiększoną zachorowalność na nowotwory, astmę oskrzelową u dzieci i wiele innych poważnych problemów zdrowotnych.
Jak chronić się przed szkodliwym wpływem smogu?
Unikajmy w smogu biegania czy spacerowania. Szczególnie nie powinny w czasie wysokiego stężenia smogu wychodzić na zewnątrz osoby starsze, schorowane, dzieci i kobiety w ciąży. Warto zainwestować w odpowiednią maskę z filtrem HEPA, a także w oczyszczacz powietrza, który należy postawić w pokoju dziecięcym lub w sypialni. Jest to wydatek rzędu kilkuset złotych, ale szybko się zwróci – będziemy mniej chorować i oszczędzimy na lekach.
Jak nie przyczyniać się do powstawania smogu?
-Zainwestować w czyste ogrzewanie, najlepiej w odnawialne źródła energii (w skrócie OZE, czyli np. pompy ciepła i kotły na pellet) lub gaz.
- Ocieplić dom – w ten sposób możemy zmniejszyć zapotrzebowanie na ciepło nawet o połowę a tym samym zużyjemy mniej paliwa grzewczego.
- Używać ekologicznych środków transportu – stosujmy piramidę: pieszo/rower – transport– samochód – samochód z silnikiem diesla.
- Edukować sąsiadów, znajomych, lokalne władze - alarmy smogowe pokazują, że działając oddolnie możemy naprawdę wiele osiągnąć!
Bo jak wiadomo…
Ekologicznie najlepiej!